第五話ประสบการณ์จากเมืองอิซูโมะ หน้าที่ 5

งานฝีมือท้องถิ่น สเน่ห์แห่งอิซุโมะ (Local Craft, Izumo Charm)

อีกสิ่งหนึ่งที่น่าสนใจในเมืองอิซุโมะ ก็คือการได้ดูงานฝีมือท้องถิ่น ถือเป็นสิ่งที่สามารถเติมเสน่ห์ให้กับเมืองเล็กๆที่น่าค้นหาแห่งนี้

เรามาเริ่มต้นกันที่พิพิธภัณฑ์หัตถกรรมพื้นบ้านอิซุโมะ เป็นสถานที่ที่ก่อตั้งเมื่อปี 1974 โดยส่วนใหญ่เป็นสิ่งของที่บริจาคจากตระกูลยามาโมโตะ ผู้ซึ่งหลงไหลในปรัชญา “มินเงอิ” หรืองานศิลปะทำมือโดยคนธรรมดาทั่วไป โดยความสวยงามนั้นไม่ได้มาจากรูปภายนอก หรือมาจากศิลปินที่มีชื่อเสียง แต่เป็นการมองเห็นคุณค่าในตัววัตถุที่ใช้จริงในชีวิตประจำวันของชาวบ้าน ราคาไม่แพง โดยผลงานที่แสดงจะเป็นเซรามิค เครื่องปั้นเคลือบ งานไม้ สิ่งทอและงานย้อมที่ส่วนใหญ่รวบรวมมาจากบริเวณจังหวัดชิมาเนะ

อาคารหลักนั้นปรับปรุงจากโรงเก็บข้าวให้เป็นอาคารจัดแสดงผลงานจำพวกเครื่องปั้นต่างๆ ผ้าย้อมครามและงานผ้าฝ้าย ส่วนงานไม้นั้นจะเป็นงานไม้จากปลายยุคเอโดะถึงต้นยุคโชวะ

ส่วนอาคารทางตะวันตกนั้นปรับปรุงจากโรงเก็บไม้ ชิ้นงานที่จัดแสดงจะเป็นงานที่ใหม่ขึ้นมาจากเขตซันอิน (เขตที่อยู่บริเวณจังหวัดชิมาเนะและจังหวัดข้างเคียง) โดยเป็นผลงานจากผู้ที่ชื่นชอบในวิถีมินเงอิ และยังมีงานเซรามิคที่ไม่เคลีอบที่ผลิตที่เมืองโอตซึ (อยู่ในอิซุโมะ) ซึ่งเลิกผลิตไปตั้งแต่ช่วงปี 1975 เครื่องมือทางเกษตรกรรมในสมัยนั้นก็จัดแสดงไว้ที่อาคารนี้เช่นกัน

การได้ใช้เวลาซึมซับวิถีชาวบ้านในสมัยนั้นก็ทำให้ผมรู้สึกว่าความเป็นงานศิลป์นั้นไม่จำเป็นต้องหวือหวา เป็นความสวยงามที่อยู่กับชีวิตมนุษย์ธรรมดาอย่างเราๆนี่แหละ เบื้องหลังของชิ้นงานเหล่านั้นอาจจะมีความเป็นมาที่ดีและร้ายปนๆกันบ้าง แต่ผมรู้สึกได้ถึงความเป็นมนุษย์ที่อยู่ในพิพิธภัณฑ์หัตถกรรมพื้นบ้านอิซุโมะแห่งนี้

พิพิธภัณฑ์หัตถกรรมพื้นบ้านอิซุโมะ (Izumo Folk Crafts Musuem)

เว็บไซต์

628 ถนนชิอิมิยะ เมืองอิซุโมะ จังหวัดชิมาเนะ (แผนที่)

เบอร์โทรศัพท์ : 0853-22-6397

เวลาทำการ : 10:00-17:00 (ปิดทุกวันจันทร์ ยกเว้นวันที่เป็นวันหยุดประจำชาติ จะเลื่อนไปปิดวันอังคาร)

การเดินทางตามวิถีมินเงอิยังไม่จบแค่นี้ ต่อมาผมเดินทางมาที่ ชูไซ่ งามะ ที่ที่เด็กหนุ่ม 5 คนผู้หลงไหลในวิถีมินเงอิได้เปิดโรงงานเครื่องปั้นดินเผา เพื่อที่จะปั้นเครื่องใช้ธรรมดาๆในชีวิตประจำวัน ชื่อนี้ถูกตั้งขึ้นเมื่อปี 1949 โดยใช้ชื่อตามท้องที่ชูไซ่ และงามะ แปลว่าเตาเผา รวมกันเป็นเตาเผาชูไซ่นั่นเอง

ที่นี่มีช่างฝีมือราว 10 คน ซึ่งในนั้นรวมถึงทายาทของผู้ก่อตั้งได้สืบทอดเจตนารมณ์การปั้นเครื่องปั้นดินเผามาจนปัจจุบัน

ส่วนแรกคือส่วนโรงงาน สามารถเข้าไปดูช่างฝีมือทำงานกันสดๆและถ่ายรูปได้อย่างใกล้ชิด ซึ่งเราจะได้เห็นขั้นตอนต่างๆตั้งแต่เตรียมดิน เครื่องไม้เครื่องมือ ฝีมือในการขึ้นรูป ลงรายละเอียด ไปจนถึงงานเคลือบ

เดินเข้าไปลึกอีกหน่อยเป็นส่วนของเตาเผาใหญ่ซึ่งเตานี้ยังคงถูกใช้จริงมาจนปัจจุบัน สามารถอบชิ้นงานได้กว่า 5000 ชิ้นต่อครั้ง ซึงที่นี่ใช้เตาเผาแค่ 3-4 ครั้งต่อปีเท่านั้น

ส่วนต่อไปคือส่วนของร้านค้าซึ่งขายสินค้าจากโรงงานซึ่งเราสามารถเยี่ยมชมและจับจ่ายเป็นของใช้ส่วนตัวหรือเป็นของฝากให้คนที่คิดถึงก็ดีครับ

ชูไซ่ งามะ (Shussai Gama)

เว็บไซต์

3368 ชูไซ่ ถนนฮิคาวะ เมืองอิซุโมะ จังหวัดชิมาเนะ (แผนที่)

เบอร์โทรศัพท์ : 0853-72-0239

เวลาทำการ : 09:30-18:00 (ปิดทุกวันอังคาร)

แถมอีกที่หนึ่งคือพิพิธภัณฑ์ศิลปะบนผืนผ้าที่แรกในประเทศญี่ปุ่น ผลงานที่แสดงที่นี่เป็นผลงานของคุณมุทสึโกะ ยาวาตะงากิ หนึ่งในศิลปินที่มีฝีมือด้านศิลปะบนผืนผ้ามากที่สุดในญี่ปุ่น โดยผลงานที่จัดแสดงจะเปลี่ยนไปในแต่ละฤดู

น่าเสียดายที่ผมไม่สามารถถ่ายภาพผลงานได้ แต่ความรู้สึกของผมเมื่อได้ก้าวเข้าไปข้างใน พร้อมเสียงดนตรีเบาๆที่เปิดเพลง Vocalise, Op. 34 No. 14 ที่ประพันธ์โดย Rachmaninov ผ่านระบบเสียงของพิพิธภัณฑ์นั้นทำให้บรรยากาศในการเสพงานศิลปะบนผืนผ้านั้นอินมากๆ